بدون عنوان

جنبش سقاخانه در دستان هنرمند منصور قندیز توانست وجهی نوین یابد. اگر اغلب هنرمندان سقاخانه، دوران هنری قاجار را به عنوان منبعی برای رجعت به بن‌مایه‌های بومی برگزیدند، قندریز با استعانت از فرم‌های ناب هندسی برآمده از دوران نوسنگی و تمدن‌های کهن سفالینه‌ساز ایرانی، قدمت فرهنگ ایرانی را عمقی تازه بخشید.

آثار چاپی قندریز غالباً از اشکال ساده و هندسی شکل گرفته‌اند که با نظمی دقیق و حساسیتی خارق‌العاده زنجیروار چشم را در تمامی تابلو به حرکت وامی‌دارند. هیچ قطعه و بخشی قابل حذف نیست و ارتباط فضای مثبت و منفی تابلو به قدری استادانه چیده شده که هارمونی آن یادآور نت‌های زیر و بم موسیقی است.

تابلوی پیش‌رو با ترکیب‌بندی منسجم فرمالیستی نشانگر فهم عمیق قندریز از دستاوردها و اهداف مدرنیته است. از سوی دیگر نوع کاربست اشکال هندسی، به عنوان نشانه‌های بصری یادآور آیین‌های رمزی در ادوار کهن بشری است و بدین جهت به تابلو منزلتی خاص می‌بخشد.

فرم کلی این اثر از اشکال هندسی تشکیل شده که به دلیل چینش استادانه می‌تواند تجسمی از پیکر زن و مرغی زیبا باشد. پیکر زن از نظر ساده‌سازی و اغراق در فیگور انسانی یادآور کهن‌الگوهای به‌جای مانده در توتم‌های باستانی است. با این حال به دلیل غلبه عناصری چون دایره، مربع و مثلث، اثر از بیان فیگوراتیو می‌گریزد و تا مرز انتزاع کامل پیش می‌رود. ترکیب خطوط دایره و نقطه یادآور طلسم‌ها و علوم غریبه ادوار کهن است و به این لحاظ ساختاری سمبولیستی به اثر می‌بخشد. قرارگیری پرنده در میان مثلث بدن پیکره نیز می‌تواند بیانی نمادین از مرغ جان آدمی باشد که به لحاظ فرمی یادآور نقوش سفالینه‌های شوش و سیلک نیز است.

از ویژگی‌های منحصر به فرد این دسته آثار چاپی قندریز می‌توان به قرار گرفتن کلیشه در کنار اثر چاپی اشاره کرد که علاوه بر اصالت تابلو، نشانگر پروسه تولید اثر و هم‌چنین صورت تولید شده تابلو بوده که بر ارزشمندی اثر می‌افزاید.