بدون‌ عنوان

مهدی ویشکایی را باید از نخستین هنرمندان نوگرای ایران دانست که ویژگی‌های اغراق‌آمیز رنگ و ضربه‌قلم‌هاي ضخيم و جسور را در آستانه تثبيت مدرنیسم ایرانی، در برخوردی بسیار بي‌پروا و آوانگارد به‌کار می‌گیرد. آثار او حد واسطی بین نقاشی آکادمیک و مدرنیسم است. رنگ‌گذاری ضخیم و لکه‌ای متأثر از آثار نقاشان پست‌امپرسیونیست، از مهم‌ترین ویژگی‌های آثار ویشکایی است. مهمترین آثار او پرتره‌ها و طبیعت‌‌بیجان‌هایی هستند که با تنوع رنگی زیاد و ضربه‌قلم‌هاي قدرتمند اجرا شده‌اند.

شناخته‌شده‌ترین آثار مهدی ویشکایی پرتره‌هایی هستند که به علاقه و یا سفارش خلق کرده است. او در رنگ‌گذاری، به بیانی شخصی و قلمی منحصر به خود رسیده است. به همین جهت در اغلب پرتره‌هایی که ساخته، نشان مشخصی از هیجان قلم دیده می‌شود. قلم پرشتاب او، تصویرپردازی مدرن ایرانی را در آغازگاه آن نشان می‌دهد و همچنین رنگ‌های غلیظ و ضربه‌‌قلم‌های سریع، اغواکننده و پراکنده او، نوعی کشش نیرومند تصویری را به بیننده منتقل می‌کند. همان‌طور که در این اثر نیز به خوبی دیده می‌شود، در آثار ویشکایی کمتر پرداخت جزییات و چینش منظم رنگ‌ها مورد توجه قرار دارد. در واقع آمیختگی این ویژگی‌ها، هارمونی شگفت‌انگیز سطوح رنگی در ترکیب‌بندی‌های آشنای او را می‌سازد. آن‌چه اثر حاضر را از کارهای بعدی ویشکایی متمایز می‌سازد، حجم وسیعی از رنگ‌های سبز و آبی پُرمایه است که تمامی زمینه را پوشانده است. لباس و موهای تیره فیگور زن در پسزمینه فرورفته و همین فضای تاریک باعث درخشیدن خود چهره شده است. پرداخت به جزییات صورت در این اثر به منظور القای شبیه‌سازی با وجود حجم غلیظ رنگ از میان نرفته است. صورت با آن‌که بخش کوچکی از اثر را به خود اختصاص داده اما با توجه به نوری که بر آن تابیده و جهت نگاه سوژه، چشم مخاطب را سریعاً به خود معطوف می‌کند.

در تحلیل آثار ویشکایی و دیگر هنرمندان هم نسل او، نباید تجربه تازه مدرنیسم و هیجان ناشی از مواجهه با آن را از نظر دور داشت. این واقعیت بسیار تأثیرگذاری است که ویشکایی و تنها چند هنرمند نوگرای دیگر چون او، در واپسین سال‌های حکومت قاجار و در آستانه تحولاتی ژرف در ساختار اجتماعی و فرهنگی ایران، به دنیا آمده‌اند. سال‌هایی که اشتياق و هيجان مدرن شدن به نفی سنت‌های فرهنگی انجامید و زمانی دیگر احتیاج بود تا در بازنگری به سنت‌های گذشته ایرانی این گذر تقطیع شده تاریخی مورد تأمل قرار گیرد.

این نقاشی در چهارمین بینال تهران در سال ۱۳۴۳ به نمایش درآمد و تصویر آن در کاتالوگ این نمایشگاه منتشر شده است.